| Proje Özeti |
Literatürde Kültürel ve tarihi peyzaj alanları, “doğal ve kültürel kaynakları ve bu bağlamda doğal yaşam unsurları barındıran, tarihi bir olay ve etkinlikle birlikte olan ya da çeşitli kültürel ve estetik değer sergileyen coğrafi alanlar” olarak tanımlanmaktadır. Bu alanlarda doğa ve insan eliyle oluşturulmuş öğelerin uyum içinde olması; tarihi, estetik, etnolojik ve antropolojik değer taşımaları, o bölgedeki hakim doğa unsurlarını, arazi kullanımı biçimlerini ve geleneksel yaşamın sürdüğü dokuları bölge adına temsil edebilmeleri aranan nitelikler arasındadır. Bu kapsamda Anadolu’nun ortasında ve Kapadokya’nın kalbi birçok kültüre ev sahipliği yapan Nevşehir ili çalışma alanı olarak seçilmiştir. Bilimsel araştırmalar, arkeolojik kazılar ve yazılı metinlere göre Nevşehir ili ülkemizin en önemli kültür merkezlerinin başında gelmektedir. Kapadokya Bölgesi’nin özgün jeolojik yapısının yanı sıra kaya oyma alanlardaki büyülü yaşam izleri ile “Göreme Millî Parkı ve Kapadokya (Nevşehir)” alanı olarak “Dünya Doğal ve Kültürel Miras” listesinde yer almaktadır. Nevşehir’deki en eski yerleşim yerlerinin Paleolitik devre kadar dayandığı bilinmekte ve yerleşimde sırasıyla; Neolitik, Erken Kalkolitik, eski Tunç Çağı devirleri ve Hititler, Roma İmparatorluğu, Selçuklu, Beylikler, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti uygarlıkları yaşamıştır. Yerleşimde kaya oyma kiliseler, Post-Bizans dönemi kiliseleri ile Hıristiyanlık dünyasına, bunun yanında Hacıbektaş-ı Veli’nin hoşgörü düşüncesi ile de Müslümanlığın Anadolu’da yayılmasına öncülük etmiştir. Bu amaçla zengin bir kültürel ve tarihi mirasa sahip ilin değerlerinin gelecek kuşaklara aktarılması ve belgelenmesi için bu proje hazırlanmıştır. Bu bağlamda Nevşehir ilinin tarihi ve kültürel peyzajının bütüncül bir şekilde tüm tarih dönemlerini ve yapılarını kapsayacak şekilde analiz edilmesi çalışmanın amacıdır. |